
ด้วยสภาพการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของโลกในปัจจุบัน ทำให้มนุษย์ต้องมีการปรับสภาพการดำเนินชีวิตไปพร้อมๆ กับการเปลี่ยนแปลงนี้ การศึกษาจึงมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงการดำเนินชีวิตของมนุษย์เป็นอย่างมาก คุณภาพทางการศึกษาก็เป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ไม่ควรถูกละเลย และควรพัฒนาให้มีคุณภาพเพื่อประโยชน์แก่มนุษยชน
เมื่อพูดถึงคุณภาพทางการศึกษา คนส่วนใหญ่มักจะนึกถึงการศึกษา ว่าคือการที่เราได้รับความรู้มาจากแหล่งใดแหล่งหนึ่ง เช่น การเรียนในโรงเรียน แต่แท้จริงแล้ว คุณภาพทางการศึกษา ไม่ได้มุ่งเน้นไปที่การศึกษาในห้องเรียนอย่างเดียว แต่มุ่งเน้นไปที่ “การเรียนรู้” ด้วยเช่นกัน แล้วการเรียนรู้แตกต่างกับการศึกษาอย่างไร?
การเรียนรู้เป็นกระบวนการที่นับว่าเป็นหนึ่งในกลไกธรรมชาติของมนุษย์ สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา และถึงแม้ไม่ได้นั่งเรียนอยู่ในห้องเรียนก็สามารถเกิดการเรียนรู้ได้จากพฤติกรรมทั่วๆไป เป้าหมายที่ 4 ของการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์กรสหประชาชาติ หรือ SDGs มีคีย์เวิร์ดที่น่าสนใจคือคำว่า “การเรียนรู้ตลอดชีวิต” หรือ “Lifelong Learning” โดยการเรียนรู้มันมักจะเกิดขึ้นจากความต้องการของเรา ที่จะเรียนรู้สิ่งนั้นๆ ด้วย Passion ของเราเอง โดยที่ไม่มีใครบังคับ ซึ่งสิ่งนี้ก็เป็นอีกประเด็นที่น่าสนใจ เพราะคนเราเมื่อถูกบังคับมาก ๆ เราจะไม่อยากทำ ในการเรียนรู้เราสามารถที่จะออกแบบระบบการศึกษาของเราได้ด้วยตัวเอง ออกแบบชีวิตของตัวเองได้ แม้อาจจะดูไม่ค่อยเป็นระเบียบในตอนแรก แต่ในอนาคต มันอาจจะเป็นอีกรูปแบบของระบบการศึกษาใหม่ก็ได้ เมื่อเรามีอิสระที่จะวางแผนชีวิตตัวเอง คำถามก็คือเราจะต้องเริ่มจากตรงไหน?
เราไม่ได้ถูกจำกัดให้อยู่ในกรอบอีกต่อไป เพราะฉะนั้นการเรียนรู้ตลอดชีวิต ไม่จำเป็นจะต้องมีภาพในหัว หรือมีการวางแผนมาก่อนก็ย่อมทำได้ เพราะการเรียนรู้แทรกอยู่ในทุกๆส่วนของชีวิต สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา อาจเริ่มต้นด้วย “ความชอบ” หรือ “ความสนใจ” ในสิ่งหนึ่งสิ่งใด แล้วจุดประกายความสงสัยของตัวเองขึ้นมา นี่เป็นจุดเริ่มต้นให้เราหาความรู้ในสิ่งที่เราสงสัย ซึ่งนี่แหละ คือการเรียนรู้ด้วยตนเอง
ถ้าเรายังมัวแต่รอการพัฒนาภายนอก แต่ไม่พัฒนาตัวเราเอง ก็ย่อมไม่ทำให้เกิดความยั่งยืนขึ้น การเริ่มต้นการพัฒนาจากระดับบุคคลก่อน ก็เหมือนเป็นการเริ่มต้นการสร้างความยั่งยืน
:: SDGs Young Creator ทีม พระจันทร์ยิ้ม ::