SDGs Young Creator: ศิลปะจากขยะทะเล เสียงเล็กๆ ที่เปลี่ยนโลกได้

“คนเมืองหลวงเห็นทะเลเพราะอยากพักผ่อน แต่พวกเราชาวบ้านในพื้นที่มองทะเลทุกวัน เพราะต้องพึ่งพามันเพื่ออยู่รอด”

เมื่อขยะไม่ใช่แค่เศษพลาสติก แต่คือความทรงจำของสัตว์ทะเล

ชายหาดที่เคยเงียบ บัดนี้เต็มไปด้วยขยะพลาสติกจากแหล่งที่ไม่มีใครรู้ที่มา ถุงก๊อบแก๊บ ฝาขวดน้ำ และซองขนมที่ลอยมาตามกระแสคลื่น กลายเป็นภัยเงียบที่ไม่เพียงทำลายทัศนียภาพ แต่ยังคร่าชีวิตสัตว์ทะเลนับไม่ถ้วน 

สมมุติว่า...คุณพบโลมาตัวหนึ่งนอนแน่นิ่งอยู่บนชายหาด ดวงตาไร้แวว มันไม่ได้ว่ายน้ำไปกับฝูงอีกต่อไป เมื่อผ่าชันสูตร สิ่งที่อยู่ในท้องของมันกลับไม่ใช่ปลาเล็กหรือหมึกทะเล แต่คือถุงพลาสติก หลอดดูดน้ำ ฝาขวด และขยะจากมนุษย์ คุณยังคิดว่า "ขยะชิ้นเล็ก ๆ ของเราจะไม่มีผลอะไรกับสิ่งแวดล้อม" หรือไม่?

แนวคิดสื่อโลกทะเลผ่านศิลปะจากพลาสติก
จากขยะชิ้นเล็กๆของคนหมู่มาก เมื่อเข้าไปสู่ท้องทะเลก่อให้เกิดผลเสียทั้งระบบนิเวศและสัตว์ทะเล มันจะดีกว่าไหมถ้าเรานำขยะพลาสติกไปแปลรูปให้เกิดผลประโยชย์ ผมขอยกหัวข้อเรื่องศิลปะ เช่น

ประติมากรรมจากขยะทะเล ทำงานศิลป์จัดแสดงในนิทรรศการ รณรงค์สิ่งแวดล้อม เช่น โลมา/เต่าทะเลจากขยะ ศิลปะเล่าเรื่องที่มาพร้อมสื่อการศึกษา 

เครื่องประดับแฟชั่น ทำต่างหู สร้อยคอ หรือเข็มกลัดจากฝาขวด หลอด หรือชิ้นส่วนพลาสติกหลากสี

หลายคนอาจสงสัย...ทำไมต้องใช้ศิลปะเป็นตัวกลางในการสื่อสารปัญหาขยะทะเล ?

คำตอบคือ ศิลปะสามารถเข้าถึงอารมณ์ของผู้คนได้โดยไม่ต้องใช้คำพูด มันกระตุ้นให้ผู้ชมตั้งคำถาม เกิดการคิด และก่อให้เกิดจิตสำนึก ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญของการเปลี่ยนพฤติกรรม ผมจึงเสนอแนวคิดนี้ เพราะมันคืออีกด้านหนึ่งที่หลายคนอาจมองข้ามเราควรหา “ไอเดียใหม่ ๆ” ในการจัดการปัญหาขยะทะเลให้รอบด้านมากขึ้น

ข้อมูลสถิติทะเลความจริงที่คนเมืองอาจไม่รู้

ขยะพลาสติกในทะเลข้อมูลปี 2025 จะมีดังนี้

ปริมาณสะสมในทะเล ปัจจุบันมีพลาสติกสะสมอยู่ในทะเลประมาณ 75–199 ล้านตัน

ปริมาณขยะพลาสติกที่ไหลเข้าสู่ทะเลในแต่ละปี ประมาณ 8–11 ล้านตันต่อปี รายงานอื่นระบุว่าอยู่ในช่วง 11–13 ล้านตันต่อปี 

สัดส่วน (เปอร์เซ็นต์) ของขยะพลาสติกที่ลงสู่ทะเล คิดเป็น ราว 2–4% ของขยะพลาสติกทั้งหมดของโลก (ประมาณ 8–13/460 ล้านตัน)
บทความนี้สอดคล้องกับ SDG อะไรบ้าง ?

SDG 8 สร้างงานที่มีคุณค่าให้ชาวบ้าน

SDG 12 ผลิต-บริโภคอย่างยั่งยืน

SDG 14 อนุรักษ์ท้องทะเล

สร้างจิตสำนึกผ่านศิลปะจากขยะพลาสติก

หลายครั้งที่เราพบเห็นองค์กรอนุรักษ์ธรรมชาติออกมารณรงค์กันมากขึ้น  แต่สิ่งที่ผู้คนส่วนมากหลงลืม คือ “จิตสำนึก” 

“สิ่งที่คุณโยนทิ้ง อาจเป็นสิ่งที่ใครอีกคนสร้างคุณค่าให้โลกนี้”
ลองคิดใหม่ แล้วลงมือเล็ก ๆ วันนี้เลย

ไม่ว่าจะมีองค์กรอนุรักษ์มากแค่ไหน ถ้าผู้คนยังขาดจิตสำนึก การเปลี่ยนแปลงก็จะไม่เกิดขึ้นจริงทั้งสองสิ่ง องค์กรและจิตสำนึกของประชาชน ควรไปด้วยกันเพื่อคืนความงดงามให้ธรรมชาติอย่างยั่งยืน

ผลงานของ SDGs Young Creator จากทีมอเวนเจี๊ยบ